بسم الله الرحمن الرحیم

هنگامی که از اسلام و کودک سخن می گوییم اولین سوالاتی که ذهن ما را درگیر می کند، موارد زیر است که در این سلسله مقالات قصد داریم به آنها پاسخ دهیم. 

– اسلام چه تعریفی از دوران کودکی و چه برنامه ای برای رشد آنان و موفق شدنشان در زندگی دارد؟

– آیا اسلام به کودکان و احساسات آنها اهمیت لازم را می دهد؟

– آیا خانواده ها را ملزم به رعایت حقوق کودکان می کند؟

دین اسلام هدایتی برای تمام انسانها و تحقق استعدادهای آنها و جهت دهی صحیح به حرکت و تلاش آنها اعم از کوچک و بزرگ است. خداوند می فرماید: 

۞إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ وَيُبَشِّرُ الْمُؤْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْرًا كَبِيرًا. إسراء 9

این قرآن (مردمان را) به راهی رهنمود می‌کند که مستقیم‌ترین راهها (برای رسیدن به سعادت دنیا و آخرت) است، و به مؤمنانی که (برابر دستورات آن) کارهای شایسته و پسندیده می‌کنند، مژده می‌دهد که برای آنان (در سرای دیگر) پاداش بزرگی (به نام بهشت) است.

همچنین خداوند متعال پیامبر را رحمتی برای جهانیان چه کودک باشد و چه بزرگ، فرستاد همانجا که می فرماید:

۞وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِينَ. أنبياء 107

(ای پیغمبر!) ما تو را جز به عنوان رحمت جهانیان نفرستاده‌ایم.

و این آیین و شریعت تمام بنی آدم را با تمام نوعهایش گرامی داشته است.

۞ وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِّمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا. إسراء 70

ما آدمیزادگان را (با اعطاء عقل، اراده، اختیار، نیروی پندار و گفتار و نوشتار، قامت راست، و غیره) گرامی‌داشته‌ایم، و آنان را در خشکی و دریا (بر مرکبهای گوناگون) حمل کرده‌ایم، و از چیزهای پاکیزه و خوشمزه روزیشان نموده‌ایم، و بر بسیاری از آفریدگان خود کاملاً برتریشان داده‌ایم.

و حقوق کاملی را برای تمام دوران های سنی انسان خاصتاٌ دورانی همانند خردسالی و کودکی که ضعف در آن بیشتر است در نظر گرفته است. پیامبر صلی الله علیه و سلم می فرماید:

لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يُوَقِّرْ كَبِيرَنَا، وَيَرْحَمْ صَغِيرَنَا( صحیح، مسند احمد6937)

کسی که احترام بزرگ ما را نگه ندارد و به کوچک ما رحم نکند از ما نیست.

همچنین پیامبر همه انسانها را مسئول خانواده و فرزندان خود میداند و توجه به برآورده کردن نیازهای خانواده را واجب و عدول از آن را ممنوع و از خطوط قرمز قرار داده است.

با وجود چنین سخنی مشخص می شود که دین اسلام و برنامه های آن به کودکان و احساسات انها اهمیت خاصی داده است تا جایی که پیامبر به کسی که با رحم و شفقت و نرمی با کودکان برخورد نمی کند هشدار داده که از راه و روش و طریقه اسلام دور شده و راهی جز راه ما را انتخاب کرده است.

در مقاله های بعدی میزان اهمیت این موضوع را بررسی خواهیم کرد… 

ارائه دهنده: م. هادی ابراهیمی